انواع روش های ارتودنسی

اصلاح طرح لبخند

در گذشته اکثر دندان ها با استفاده از روش های سنتی و فقط در حد آرام کردن درد دندان درمان می شدند و مبحث زیبایی در میان دندانپزشکان جایگاهی نداشت. 
ترمیم دندانها فقط در حدی بود که دندان کشیده نشود و قابل استفاده در دهان باشد. اما امروزه با پیشرفت روز افزون تکنولوژی و درمان های زیبایی، علم دندانپزشکی به شیوه های درمانی متعدد و شگفت انگیزی دست یافته است.

طراحی لبخند چیست؟

همانطور که از نامش پیداست، اصلاح طرح لبخند در طراحی لبخندی زیبا کاربرد دارد. دندان های بد رنگ، شکسته و نامرتب اعتماد به نفس افراد را پایین میاورد.
این روزها داشتن لبخند به اصطلاح هالیوودی برای داشتن چهره ای زیبا و لبخندی جذاب خواسته بسیاری از افراد است. اما برای دستیابی به نتیجه مطلوب باید تمام ویژگیهای مراجعه کننده مثل هر یک از اجزای صورت، شکل و ویژگیهای دندانها و لثه و حتی رنگ پوست و مو توسط پزشک در نظر گرفته شود.

طراحی دیجیتالی لبخند

شاید اسم سیستم دیجیتالیDSD یا طراحی دیجیتالی لبخند به گوش شما خورده باشد. زمانیکه برای اصلاح طرح لبخند به دندانپزشکی زیبایی مراجعه می کنید، برخی پزشکان متخصص با اندازه گیری دقیق، با در نظر گرفتن تناسب فاصله دو مردمک و فاصله گوشه های لب و ارتفاع صورت و بررسی نمای دندان به لحاظ طول و عرض و موقعیت لثه به بررسی جوانب و ارائه طرح درمان می پردازند. این بررسیها دیجیتالی انجام می شود و برای اولین بار با طراحی لبخند بیمار به صورت دیجیتالی و توسط کامپیوتر انجام شد. 
به طور کلی دندانپزشک زیبایی قبل از اقدام به درمان ازطریق سیستم DSD ساختار دندان، لثه و فک بیمار را کامل بررسی می کند تا بهترین نتیجه را برای ارائه درمان بگیرد و بتواند پیشاپیش جوانب کار را بسنجد و ریسک درمان را کاهش دهد.اصلاح طرح لبخند شامل :

• بلیچینگ
• ایمپلنت
• ارتودنسی
• لمینت و غیره..

اگر حین بررسی دندانها یا لثه دچار مشکلاتی باشند که نیاز به درمان قبل از اصلاح طرح لبخند داشته باشند پزشک حتما اقدام خواهد کرد.

آیا ارتودنسی در سنین بالا امکان پذیر است؟

همان طور که گفته شد بهترین دوران برای ارتودنسی، سنین کودکی و اوایل دوران نوجوانی بوده (قبل از بلوغ جنسی) و سن طلایی برای ارتودنسی نیز نام دارد. در این دوران استخوان های نوجوانان در حال رشد بوده، نرمی و انعطاف بیشتری دارند و به این دلیل بسیار راحت تر حرکت داده می شوند. این ویژگی ها سبب می شود تا درمان ارتودنسی در این سنین بسیار موفقیت آمیز بوده و طول دوره درمان نیز کوتاه تر شود.
اما همانطور که گفتیم تعدادی از افراد به دلایل مختلف در دوران کودکی و نوجوانی تحت درمان ارتودنسی قرار نگرفته اند یا به دلیل عادات دندانی نادرست (مانند دندان قروچه) دندان های نامرتب و به هم ریخته ای دارند و اکنون در آستانه میانسالی و سالمندی، آرزوی داشتن دندان هایی مرتب و زیبا را دارند. سؤالی که در ذهن این دسته از افراد مطرح می شود این است که آیا ارتودنسی در سنین بالا و برای ما نیز امکان پذیر است؟
طبق نظر متخصصین ارتودنسی، انجام این درمان و ردیف کردن دندان ها در هر سنی امکان پذیر است، گر چه سنین پیش از نوجوانی سن طلایی برای درمان ارتودنسی محسوب می شود؛ اما در سنین بزرگ سالی نیز می توان درمان ارتودنسی را انجام داد و این درمان محدودیت سنی ندارد. البته درمان موفقیت آمیز در سنین بالا مشروط به سلامت کامل لثه هاست. اگر در سنین بزرگسالی و میانسالی به سر می برید و قصد مرتب کردن دندان های خود را دارید، باید به متخصص ارتودنسی مراجعه نمایید تا با یک معاینه ساده تشخیص دهد که آیا لثه های شما از سلامت کافی برخوردار است یا خیر.
اگر لثه های شما دچار بیماری باشند یا بافت های لثه دارای استحکام کافی نباشند، نمی توانند دندان ها را در جای خود نگه داشته و درمان با شکست مواجه خواهد شد. عدم مراجعه منظم جهت معاینات دوره ای ممکن است علاوه بر شکست درمان، باعث اتلاف هزینه و وقت شما شود. بنابراین لازم است در صورتی که لثه های شما دچار مشکل و بیماری هستند، ابتدا نسبت به درمان بیماری های لثه اقدام نمایید.

انواع روش های ارتودنسی برای درمان درهم ریختگی دندان های بزرگسالان

اکثر افراد اعتقاد دارند که ارتودنسی تنها برای کودکان و نهایتاً نوجوانان قابل انجام است و در مورد بی نظمی دندان های بزرگسالان نمی توان هیچ گونه اقدام درمانی انجام داد. اما همانطور که قبلا نیز گفتیم اکنون ثابت شده است که این موضوع یک باور عامیانه نادرست بوده و بی نظمی دندان های بزرگسالان نیز تحت نظر متخصص ارتودنسی میسر است.
امروزه با پیشرفت علم دندان پزشکی و ابداع روش های نوین برای اصلاح ناهنجاری های فک و دندان، ارتودنسی در هر سنی امکان پذیر است و بزرگسالان می توانند از این بابت آسوده خاطر باشند. ارتودنسی در سنین پیش از بلوغ به دلیل انعطاف استخوان ها با سرعت بیشتری انجام می شود؛ اما در سنین بالا طول دوره درمان ارتودنسی بیشتر خواهد بود و دندان ها به سختی حرکت داده می شوند.
درمان بی نظمی دندان ها و ردیف کردن آنها، نه تنها بر زیبایی و افزایش اعتماد به نفس بزرگسالان تأثیر دارد، بلکه باعث بهبود وضعیت تکلم و صحبت کردن، اصلاح بایت، جویدن و غذا خوردن نیز می شود. روش های متنوعی برای ارتودنسی بزرگسالان وجود دارد. می توان از براکت های فلزی قدیمی، براکت های سرامیکی، ارتودنسی لینگوال یا پشت دندانی و دستگاه ارتودنسی دیمون به این منظور استفاده کرد.

درمان ارتودنسی به منظور ناهنجاری های فکی در بزرگسالان

گرچه ارتودنسی به منظور مرتب کردن دندان ها محدودیت سنی ندارد، اما درمان ناهنجاری های فکی با محدودیت سنی بیشتری رو به روست. بهترین سن برای درمان این دسته از ناهنجاری ها سنین پیش از بلوغ می باشد و با افزایش سن و با توجه به شدت و نوع ناهنجاری ممکن است به جراحی فک نیاز داشته باشید. اگر ناهنجاری های فکی خفیف بوده و لثه ها از سلامت کافی برخوردار باشند می توان بدون انجام عمل جراحی فک و با استفاده از روش ارتودنسی جبرانی یا کاموفلاژ این موارد را درمان نمود. از جمله ناهنجاری های فکی می توان به کراس بایت، اپن بایت، اورجت، آندر بایت و اور بایت اشاره کرد.

آموزش مسواک در ارتودنسی

همانطور که می دانیم ارتودنسی برای مرتب سازی دندان های نامنظم و نامرتب است که منظری زشت و نامطلوب را برای فرد ایجاد می کند و در روحیه ی فرد اثرات مخربی ایجاد می کند، بنابراین رسیدن به نتیجه ی مطلوب برای فرد بیمار بسیار مهم است.
با توجه به اینکه مدت زمان درمان ارتودنسی طولانی است و ممکن است چندین ماه یا سالطول بکشد این مطلب اهمیت رعایت بهداشت دهان و دندان را دو صد چندان می کند تا فرد بیمار به خواسته ی شیرین خود که داشتن لبخندی زیباست برسد.
به بیان دیگر می توان گفت که درمان ارتودنسی از جانب پزشک معالج است و پیشگیری و رعایت بهداشت دهان و دندان از جانب فرد بیمار است، چون در درمان ارتودنسی خصوصا ارتودنسی ثابت فضای مناسبی برای ماندن خرده های غذا و ایجاد و رشد انواع باکتری ها فراهم می گردد که اگر رعایت اصول بهداشتی نشود اسباب پوسیدگی و تخریب دندان ها به وجود می آید.
به عبارت دیگر انباشته شدن باکتری های موجود در براکتهای روی دندان ها خطر پوسیدگی دندان را افزایش می دهد. اسید تولید شده توسط باکتری ها به تدریج سطح دندان را در خود حل می کند، در نتیجه لک شدن سطح دندان اتفاق می افتد که در نهایت به پوسیدگی دندان می انجامد. اگر چه همه به یک میزان مستعد پوسیدگی و لک شدن دندان نیستند اما به هر جهت تاثیرات مخربی بر روی روند درمان دارند.

• اما چگونه بهداشت دهان و دندان را رعایت کنیم؟

آشنا ترین شیوه ی رعایت بهداشت دهان و دندان، مسواک زدن است که تاثیرات فراوانی در رسیدن به این مهم دارد.

• مسواک زدن در طول درمان ارتودنسی:

از آن جا که مواد غذایی به راحتی به براکت ارتودنسی می چسبد و در میان اتصالات آن گیر می کند انواع مختلفی از مسواک طراحی شده تا این عمل مهم به خوبی انجام شود.

1. مسواک مخصوص ارتودنسی، چون کمترین آسیب را به لثه ها می زند.
2. هر مسواک نرمی که به اندازه کافی کوچک باشد نیز مناسب است.
3. مسواک بین دندانی (پروکسا براش)، پرزهای سراسر این مسواک بسیار ظریف است و شبیه به لوله پاک کن است. با مسواک بین دندانی می توان پشت و اطراف سیم ارتودنسی، بند، کش و براکت ها را کاملاً تمیز کرد.
4. مسواک برقی، استفاده از مسواک برقی نیز اشکالی ندارد، به شرطی که پرزهای آن نرم باشد و قدرت مسواک را پایین نگه دارید تا به براکت ها آسیب نزند.

شیوه ی صحیح مسواک زدن در ارتودنسی

1. با توجه به اینکه بیشترین تجمع خرده های غذایی و پلاک میکروبی در نواحی طوق دندانها است، بیمار ارتودنسی می بایست توجه ویژه ای به این قسمت ها نشان بدهد. برای این منظور مسواک با زاویه ۴۵ درجه بین لثه و براکت قرار گرفته و با حرکت چرخشی به آسانی نواحی مجاور لثه تمیز می شود.
2. سطح جونده دندان ها را هم می توان با حرکات رفت و برگشتی به دفعات مناسب پاک سازی کرد.
3. یکی از قسمت هایی که در مسواک کردن از آن غافل میشویم، پشت دندان هاست که باید با همان زاویه ی 45 درجه و حرکات چرخشی به صورت متناوب برس شود.
4. یکی از موارد مهم دیگر زبان است که به خاطر داشتن پرزهای ریز جایگاه خوبی برای رشد باکتری ها ست و می توان با حرکت رفت و برگشتی مسواک به خوبی آن را پاک سازی کرد.
5. بیمار ارتودنسی می تواند از یک مسواک بین دندانی نیز برای تمیز کردن اطراف و زیر براکت و سیم ارتودنسی بهره بگیرد. نکته مهم در مورد مسواک های بین دندانی ارتودنسی، لزوم دقت کافی بیمار در عدم آسیب به سیم ارتودنسی می باشد.

نکاتی مهم در بهداشت دهان و دندان در ارتودنسی

1. دندان ها را باید به خوبی پس از هر وعده غذایی یا خوردن تنقلات و قبل از خوابیدن مسواک بزنید و یا اگر امکان مسواک زدن نبود به میزان کافی آب را در دهان خود قرقره کنید.
2. برای تسلط بر روش صحیح مسواک زدن باید وقت بگذارید و تمرین کنید.
3. مدت زمان مناسب مسواک زدن حدود 5 دقیقه است.
4. باید هنگام مسواک زدن فشار کافی را اعمال کنید تا پرزهای مسواک را روی بافت لثه حس کنید.
5. از خمیردندان حاوی فلوراید به میزان کم استفاده کنید و خمیر دندان را قورت ندهید.
6. دو یا سه بار در روز، پس از هر وعده اصلی غذایی مسواک بزنید.
7. تمام سطوح دندان ها و دهان را مسواک بزنید؛ به عبارت دیگر بالا، پشت و جلوی دندان ها، روی زبان و داخل گونه ها یعنی محل های مورد علاقه باکتری ها را مسواک بزنید.
8. براکت ها را دائما بررسی کنید و اگر شکسته یا لق شده بود به متخصص ارتودنسی خود مراجعه کنید.
9. راه تشخیص داشتن بهداشت مناسب دهان و دندان در ارتودنسی تمیز و برّاق به نظر رسیدن براکت ها و امکان مشاهده لبه های آنها به وضوح می باشد.